صنایع دستی ایران چیست ؟ شاید شنیده باشید که بعد از هند و چین، ایران سومین کشور در جهان است که به تولید صنایعدستی میپردازد و ازجمله قدیمیترین هنرهای ایران هم فرشهای دستباف محسوب میشوند. تمدن ایران به پنج هزار سال پیش میرسد و فرهنگ و سنتی بسیار غنی دارد. به همین دلیل در بیشتر قسمتهای ایران شاهد تنوع بیشماری در زمینه هنر و صنایعدستی ایران هستیم.
هویت هر کشوری را در میان تاریخ، فرهنگ و تمدن قدیمی آن میتوان پیدا کرد. هویتی که قسمتی از قصههای باستانی درباره هنر و تمدن ارتباطات انسانها را در مناطق مختلف بیان میکند. در این مقاله میخواهیم با جذابترین و پرطرفدارترین صنایعدستی آشنا شویم.
مطلب پیشنهادی : صنایع دستی تبلیغاتی چیست ؟
ویژگی و خصوصیات صنایعدستی ایران
معمولا هر هنر دارای موارد استاندارد و چارچوب معین و مشخصی است. در صنایعدستی نیز باید یکسری فاکتورها و ویژگیها را رعایت کرد. این ویژگیها شامل موارد زیر میشوند:
- توانایی بهوجودآوردن بستر گسترش تولیدی در نواحی مختلف و مشابه بومی
- استفاده از نگارههای فرهنگی، ملی و بومی در تولید و تهیه صنایعدستی
- امکان انتقالدادن چرخه تولید صنایعدستی از یک خانواده به اطرافیان
- داشتن قیمتهای مقرونبهصرفه و مناسب طبق ارزش هنری نسبت به کالاهای دیگر
- بهرهوری یا بهوجودآوردن مواد اولیه برای تولید و ساخت صنایعدستی
صنایعدستی چیست؟
مناطق جغرافیایی هم میتوانند در دستهبندی صنایعدستی نقش مهمی داشته باشند. درایران میتوان طبق موقعیتهای اجتماعی و مکانی که وجود دارد، صنایعدستی را طبقهبندی کرد. به طور مثال هدایای تبلیغاتی نفیس مانند صنایعدستی که در قسمتهای جنوب ایران وجود دارد، از آبوهوای شرجی آن ناحیه تاثیر گرفته است. یکی از آن نمونهها و مولفههای جغرافیایی تاثیرگذار، درخت نخل است که برای حصیربافی و … استفاده میشود. پس طبقهبندی صنایعدستی ایران بر اساس جغرافیا، تکنیک ساخت و اندازه، مواد بهکاررفته و حتی قدرت تاریخی هرکدام، انجام میشود.
صنایعدستی معمولا کالا، محصولات یا اشیا کاربردی، تزیینی هستند که توسط افراد هنرمند بومی در یک ناحیه و با استفاده از متریالهای خاص جغرافیایی با خلاقیت هنرمندانه تولید و ساخته میشود. مهمترین ویژگی این صنایع داشتن مولفههای فرهنگی و بومی این محصولات است.
مطلب پیشنهادی: هدایای تبلیغاتی سنتی چیست ؟ (معرفی انواع صنایع دستی اصیل ایرانی)
جذابترین و پرفروشترین صنایعدستی
بعضی از صنایعدستی ایران دارای شهرت جهانی بوده و در سطح بینالملل پرطرفدار و محبوب هستند. طوری که چشم هر بیننده از دیدن آن خیره میماند. ازجمله هنرهای دستی شامل موارد زیر میشوند:
-
ظروف میناکاری
این محصولات هنری، زیبا و چشمنواز هستند و با نقشها و طرحهای آبی و فیروزهای از طریق لعاب روی انواع مواد مانند: ظروف فلز، مس و مفرغ تولید میشود. در روش میناکاری از مدلهای بتهجقه و حتی طرحهای طبیعی مانند نقاشیهای زیبا و محبوب روی ظروف و میناکاری استفاده میشود.
این هنر، یک هنر اصیل ایرانی است که بسیار مشهور و پرطرفدار است و بیشتر روی ظروف مس انجام میشود. هنر میناکاری مربوط به شهر تاریخی اصفهان است که البته امروزه در بیشتر قسمتهای ایران هم به فروش میرسد. قیمت مشخصی برای این ظروف وجود ندارد. زیرا طرحها و اندازههای مختلفی دارد.
-
قلمزنی
یکی دیگر از صنایعدستی ایران که بسیار معروف و شناخته شده است و قدمتی طولانی دارد. این هنر اوایل در روی سنگ کوهها و سنگهای دیگر انجام میشد و بعدها به حکاکی و حالا به هنر قلمزنی معروف شده است. استادان ماهر قلمزنی با قلمهای فولادی روی ورقهای فلزی طرحها و نقشهای بسیار زیبا و چشمگیر را حکاکی میکنند. این هنر در شیراز به سبک هخامنشیان و ساسانیان صورت میگیرد.
نقش و طرحهای زیبایی را روی ورقهای برنج، طلا و نقره توسط چکش و قلم فلزی ایجاد میکنند. از زیباترین هنرها و صنایعدستی محسوب میشود که میتوان آن را روی صفحههای صاف هم انجام داد و تابلوهای زیبایی را خلق کرد.
-
فیروزه کوبی
این هنر بسیار زیبا و پرطرفدار از نمونه صنایعدستی تبلیغاتی ایران است که در شهر اصفهان انجام میشود. اما امروزه به دلیل علاقه و پرطرفدار بودن در بعضی از شهرهای دیگر هم انجام میشود. در این هنر معمولا قطعههای کوچک از سنگ فیروزه را به شکل موزاییکهای کوچک و ظریف درآورده و روی ظرفهایی از جنس برنج، نقره، مس، ورشویی یا برنزی کار میکنند.
استادکار ماهر زمانی که فیروزهها را روی سطح موردنظر قرار میدهد، قسمتهای میانی آن را با موادی که نوعی لاک تیره است، پر میکند و در آخر آن سطح را پرداخت میکند. ارزش هنری و مادی این ظرفها زمانی بیشتر میشود که ظرفها پرکار و منظمتر انجام شوند و بین سنگهای موزاییکی فاصله کمتری وجود داشته باشد.
-
صنایعدستی چوبی
از پرطرفدارترین صنایعدستی ایران است که برای تزیین آثار چوبی بعد از ساخت وسایل چوبی و بدنه آن انجام میشود. ابتدا بدنه اصلی اشیا موردنظر را از طریق نجاری میسازند و سپس کار تزیین را هم از روشهای مختلف روی این سطح انجام میدهند و یا به روش لایههای آماده روی سطح میچسبانند. در صنایعدستی چوبی ماده اصلی چوب است و از زمانهای خیلی دور از لحاظ هنر و صنعت جایگاه خاصی را داشته است. صنایعدستی چوبی از هنرهای ظریف و زیبایی است که دارای روشهای مختلف و انواع متنوعی است.
این هنر منحصربهفرد را با روشهای برش، تراش و یا ترکیبی انجام میدهند. به عنوان مثال میتوان آثار هنری چوبی مانند خراطی، خاتمکاری، معرق منبت، نازککاری، مشبککاری و… را نام برد. البته در تولید و ساخت آلات موسیقی هم استفاده دارد و از جمله صنایعدستی ایران محسوب میشود.
-
صنایعدستی فرش
قالیها و فرشهای دستبافت ایرانی از جمله صنایعدستی کشور ایران محسوب میشوند که در بیشتر موزههای دنیا به نمایش گذاشته میشود. مشهد نمونه مشهورترین و معروفترین کانون قالیبافی و فرش در ایران به شمار میرود و میتوان بهترین و مرغوبترین فرشها را در آنجا مشاهده کرد.
البته مشهد دارای صنایعدستی دیگری مانند: گلیمبافی، سنگتراشی، نمدبافی، فیروزهتراشی و… نیز است. فرش دستبافت ایرانی از پرطرفدارترین صنایعدستی ایران از گذشتههای دور تا به امروز بوده است. این هنر دارای تنوع در مدل و طرح و رنگهای بینظیری است و در بعضی از شهرهای ایران هنری در حال گسترش است.
-
خاتمکاری
هنری زیبا و چشمگیر است که بسیار پرطرفدار بوده و از جمله صنایعدستی ایران است که جذابیت و بازده کار بالایی دارد. در زمانهای دور از این هنر در ساخت میز و صندلی، رحلهای قرآن و کاخها استفاده میشده است. این هنر دارای قدمت بسیار طولانی بوده و گفته میشود، خاستگاه آن به شیراز میرسد.
در این هنر از چندضلعیهای منظم و باریک بهصورت ترکیبی در شکلگیری دستهای از میلهها به شکل و ضلعهای مختلف استفاده میشود. مواد اولیه این هنر استخوان و عاج فیل، استخوان شتر و یا اسب و مفتول فلزی مانند: نقره، آلومینیوم، برنج و صدف است که در طرح و رنگهای متنوع برای شکلدادن به چندضلعیهای زیبا استفاده میشود.
کلام پایانی
کشور ایران در دنیا بیشترین صنایعدستی را دارد که سخنگفتن از آنها در این چند سطر نمیگنجد. در این مقاله به اشاره به چند نمونه بسنده کردهایم. استقبال ایرانیان هنردوست از صنایعدستی باعث شده این هنرها گسترش زیادی پیدا کنند. انتخابکردن یک صنعت دستی طبق محبوبیت و میزان فروش یا بر اساس صادرات با کشورهای دیگر متفاوت است و نمیتوان بهوضوح گفت که کدام صنایعدستی از جذابترین و مهمترین صنایعدستی ایرانی محسوب میشود.شما میتوانید برای تهیه این هدیه تبلیغاتی لوکس و یا انتخاب هدایای دیگر، خرید ماسک سه بعدی و همچنین برای قیمت سررسید 1404 و دیگر خدمات تبلیغاتی،و همچنین خدمات طراحی لوگو جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره از طریق شماره تلفن های موجود در بخش تماس با ما، با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید