بهمن
مقالات
راهنمای کامل ساخت کلیشه در چاپ فلکسو و هلیوگراور
راهنمای ساخت کلیشه در چاپ
امروزه شاهد رشد و پیشرفت در تمام صنایع در جهان هستیم و صنعت چاپ هم از صنایعی است که از این رشد و توسعه عقب نمانده و به پیشرفت های زیادی دست پیدا کرده است. روش های بسیار متنوعی در چاپ طرح های دلخواه در صنعت چاپ روی سطح های مختلف به کار برده می شود که در بین این تنوع کلیشه در چاپ از جمله روش های متداول و قدیمی چاپ است. شاید با کاربرد آن روی جلد کتاب ها، جعبه وسایل، چاپ کارت ویزیت و…. آشنایی داشته باشید و ما در این مقاله به توضیح در مورد راهنمای ساخت کلیشه در چاپ خواهیم پرداخت.
کلیشه چیست؟
نوعی قالب با طرح های متنوع است که روی انواع سطح ها چاپ می شود، قالب مورد نظر در رنگ قرار داده می شود و با فشار زیاد روی سطح مورد نظر چاپ را انجام می دهد. این نوع چاپ بسیار قدیمی است و توسط این روش چاپ به سادگی طرح های مورد نظر خود را می توان روی کارتون، پارچه، نایلون و… اجرا کرد. همچنین این نوع چاپ قیمت مقرون به صرفه ای دارد، جوهر آن با سرعت خشک می شود و از ماندگاری و دوام خوبی هم برخوردار است؛ به همین دلیل این روش چاپ بسیار پرطرف دار بوده و در ادامه به راهنمای ساخت کلیشه در چاپ هم خواهیم پرداخت.
راهنمای ساخت کلیشه در چاپ فلکسو
ساخت کلیشه ها روش های مختلفی دارد؛ زیرا کلیشه ها متنوع هستند و برای تکنیک های چاپی مختلف به کار برده می شوند. طبق راهنمای ساخت کلیشه در چاپ فلکسو باید قبل از ساختن کلیشه توسط رایانه طرح های مورد نظر خود را طراحی کرده و بعد آنها را روی کاغذ های کاک پرینت بگیرید.
کاغذ ها توسط پلاستیک و یا ژلاتین داخل میزهای نورUV گذاشته می شوند که بعد از نوردهی به آنها، توسط حلال و فرچه شستشو داده شده تا طرح های مورد نظر برجسته دیده شوند. در فلکسو کلیشه ها معمولا از متریال فوتوپلیمری هستند وکلیشه هایی که در چاپ فلکسو به کار می روند، از جنس ژلاتین بوده که آن ها را روی سینی های رنگ قرار می دهند و با فشار وارد کردن روی سطح های مورد نظر چاپ را اجرا می کنند.
بیشتر بخوانید: اهمیت چاپ ترام
ساخت کلیشه در چاپ هلیوگراور
برای ساخت کلیشه فلزی باید روی سطح فلزی موادی که به نور حساسیت دارد، ریخته شود که می توان از فیلم های نگاتیو استفاده کرده و بعد از آن مرحله اسید کاری و ظهور و گود کردن بخش هایی که به آن نیاز نیست، انجام می شود. بخش هایی که نور به آنها خورده محکم می شوند و بخش هایی که نور به آنها خورده نشده نیز اسید کاری شده و به صورت گود در می آیند.
معمولا برای چاپ از کلیشه های معمولی استفاده می کنند و در چاپ های طلاکوب از کلیشه هایی که دارای ارتفاع بیشتر هستند، به کار برده می شود. در ساخت کلیشه فلزی از کلیشه پلیمری به نام نایلو پرینت که بعد از نوردهی با الکل به نمایش در می آید، استفاده می شود و تمام این مراحل را می توان طبق راهنمای ساخت کلیشه در چاپ به طور دقیق اجرا کرد.
چاپ فلکسو و مزایا و معایب آن
از روش های بسیار کاربردی در صنعت چاپ، چاپ فلکسو است که معمولا روی پلاستیک و نایلون با تیراژ‌های بالا مورد استفاده قرار می گیرد. مزایای این روش چاپ شامل موارد زیر می شوند:
- سرعت بالا
- کیفیت مورد قبول
- هزینه های مناسب و مقرون به صرفه
معایب چاپ فلکسو
در این روش چاپ معمولا از نوعی از کلیشه ها که دارای انعطاف پذیری بالا هستند، مثل ژلاتین ها یا فتوپلیمرها استفاده می شود و قادر است که جوهر را به صورت مستقیم روی سطح های نایلونی انتقال دهد. البته این روش چاپ هم مانند دیگر روش ها با توجه به مزایایی که دارد از معایبی نیز برخوردار است که شامل موارد زیر می شود:
- نیاز به ساخت برای هر طرح که زمانبر است.
- محدودیت در چاپ با جزئیاتی که این نوع چاپ برای طرح هایی که جزئیات ریز دارند، مناسب نیست.
چاپ هلیوگراور و مزایا و معایب آن
در ادامه راهنمای ساخت کلیشه در چاپ باید دانست که یکی از روش های دیگر چاپ، هلیوگراور نام دارد که روش چاپ بسیار با کیفیتی است و برای استفاده در چاپ با طرح هایی که جزئیات زیاد دارند، مناسب است و با کیفیت بالا اجرا می شود. از مزایای این روش چاپ می توان موارد زیر را نام برد:
- ماندگاری بسیار بالا
- کیفیت چاپ بسیار عالی
- سرعت بالا و مناسب
معایب چاپ هلیو گراور
در این روش چاپ از نوعی سیلندرهای حکاکی شده که طبق طرح های انتخابی است به کار برده می شود و جوهر به صورت مستقیم روی سطح نایلونی انتقال داده می شود. این روش چاپ هم با تمام مزیت ها و کیفیت هایی که دارد دارای معایبی نیز است که عبارت اند از:
- هزینه های بالا؛ زیرا از گران ترین روش های چاپ بهشمار می رود.
- نیاز به ساخت سیلندر دارد که برای هر طرح هزینه و زمان زیادی نیاز است و تمامی مراحل طبق راهنمای ساخت کلیشه در چاپ اجرا می شود.
| نوع چاپ | مزیت ها | معایب |
| چاپ فلکسو | سرعت بالا، کیفیت عالی، هزینه مقرون به صرفه | زمان طولانی برای ساخت هر طرح |
| چاپ هلیوگراور | سرعت بالا، کیفیت عالی، ماندگاری زیاد | هزینه زیاد و نیاز به دقت بالا |
کلام پایانی
با توجه به راهنمای ساخت کلیشه در چاپ باید گفت مراحل ساخت کلیشه دارای مراحل مختلفی است که شامل طراحی گرافیکی، پیش ساخت فایل، انتقال دادن تصویر به پیلت و آماده سازی کلیشه ها برای استفاده در چاپ می شود. در این مطلب به ساخت کلیشه در چاپ فلکسو و هلیوگراور اشاره شد تا افراد با نکات مهم ساخت کلیشه آشنا شوند و برای اطلاعات بیشتر می توانند با کارشناسان در چاپخانه مجریان مشورت کنند. همچنین اگر دوست دارید در مورد این دو نوع چاپ و تفاوت های آنها بخوانید پیشنهاد میکنیم مقاله ی تفاوت چاپ هلیو و فلکسو را بخوانید.
سوالات متداول
- برای ساخت کلیشه ها چه مدت زمان نیاز است؟
اگر طرح مورد نظر برای کلیشه سازی آماده باشد در حدود یک الی دو روز برای ساخت کلیشه ها زمان نیاز است.
- در چاپ هلیو چندین طرح را می توان در یک کلیشه کنار هم قرار داد؟
طبق راهنمای ساخت کلیشه در چاپ و استاندارد های چاپی که وجود دارد به علت اینکه تنوع رنگی در طرح ها وجود دارد و احتمال اختلاف رنگ و فایل طراحی وجود دارد این کار درست و اصولی نیست ولی اگر سفارش دهنده در رنگ بندی طرح ها و چیدمان چند طرح در کنار هم حساسیتی نداشته باشد این کار امکان‌پذیر است.
